Zarząd

Oddziału Warszawskiego

Polskiego Towarzystwa Filozoficznego

serdecznie zaprasza

11 grudnia 2017 roku

 o godzinie 17:15

 na wykład:

Epoka osi.

Wokół koncepcji

Karla Jaspersa i

Shmuela Eisenstadta

 

Wykład wygłosi:

Prof. APS dr hab. Grzegorz Pyszczek

 (APS) 

Spotkanie odbędzie się w sali nr 4

Instytutu Filozofii, UW

Filozof niemiecki Karl Jaspers zastanawiając się nad dziejami człowieka i jego kultury był przekonany o istnieniu w ich ramach swoistych punktów zwrotnych, które nazywał epokami osiowymi. Pierwszą z nich sytuował między 800 a 200 rokiem p.n.e. Druga według niego rozpoczeła się być może w wieku XX. Koncepcja Jaspersa stała się przedmiotem dyskusji i polemik. Jedną z nich przedstawił izraelski socjolog Shmuel Noah Eisenstadt. Według niego drugą epokę osi mamy już za sobą. Stanowił ją początek ery modernizacji w Europie.

 

Grzegorz Pyszczek, profesor Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, socjolog kultury, absolwent historii filozofii akademii Teologii Katolickiej w Warszawie (obecnie UKSW) opublikował m.in. Nadnormalność jako zjawisko społeczne. Wokół koncepcji Floriana Znanieckiego.

Wstęp wolny. ZAPRASZAMY!!!

 

Ilustracja: Joan Blaeu, Nova et Accuratissima Terrarum Orbis Tabula, 1662,  Atlas Maior

Zarząd

Oddziału Warszawskiego

Polskiego Towarzystwa Filozoficznego

serdecznie zaprasza

13 listopada 2017 roku

 o godzinie 17:15

 na wykład:

Niezrozumienie

samego siebie

 

Wykład wygłosi:

Prof. dr hab. Robert Piłat

 (UKSW) 

Spotkanie odbędzie się w sali nr 4

Instytutu Filozofii, UW

Nierozumienie samego siebie występuje w nieciągłości myślenia, utracie kontroli działania, w niektórych zmianach stanów wewnętrznych podmiotu, w postępowaniu niezgodnym z własnymi preferencjami lub akceptowanymi regułami. W zjawisku nierozumienia samego siebie zerwana jest więź pomiędzy wiedzą podmiotu dotyczącą jego własnych stanów, przekonań, odczuć, intencji i jego aktywnością, w tym również aktywnością poznawczą. W konsekwencji dochodzi też do sprzeczności pomiędzy samozobowiązaniem podmiotu i jego przekonaniami normatywnymi. Nie wystarczą wyjaśnienia tego rodzaju przypadków dostarczane przez nauki behawioralne, ponieważ nawet najlepsze wyjaśnienia nie zawsze przekształcają się we wzrost samorozumienia. Przejście od wyjaśnienia do zrozumienia samego siebie wymaga stworzenia hermeneutyki, w której połączone zostają elementy samowiedzy i elementy wiedzy o świecie. W ramach odczytu przedstawię analizę wybranych zjawisk nierozumienia samego siebie. Postawię pytanie o kryteria samorozumienia i zastanowię się nad możliwymi hermeneutycznymi strategiami podmiotu zmierzającego do naprawienia poznawczej i normatywnej relacji pomiędzy sobą samym i własnym działaniem. Skupię się na trzech przykładach nierozumienia samego siebie: 1) działaniu wbrew własnym preferencjom (impulsywności); 2) samooszustwie; 3) relacji pomiędzy wyjaśnieniem i samorozumieniem na przykładzie kategoryzacji. Nie sądzę, by dało się stworzyć ogólny model nierozumienia samego siebie. Wydaje się, że samorozumienie jest raczej walką z pewnym zbiorem zagrożeń dla samowiedzy, które to zagrożenia powiązane są wzajemnie relacjami rodzinnymi.

 

Robert Piłat, prof. dr hab., pracuje w Instytucie Filozofii, na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej UKSW. Zajmuje się epistemologią, filozofią umysłu, etyką. Jest autorem książek: Czy istnieje świadomość?, Umysł jako model świata, Krzywda i zadośćuczynienie, Doświadczenie i pojęcie, O istocie pojęć, Powinność i samowiedza, Aporie samowiedzy oraz współautorem podręcznika dla gimnazjalistów Edukacja filozoficzna. W latach 2000-2011 kierował Zakładem Logiki i Kognitywistyki IFiS PAN, prowadził zajęcia filozoficzne w szkołach i kształcił nauczycieli w prowadzeniu dociekań filozoficznych z uczniami; w Programie II Polskiego Radia prowadził cykle audycji poświęconych filozofii, literaturze i muzyce. Obecnie zajmuje się problemami filozoficznymi związanymi z samowiedzą i kierowaniem samym sobą, a także filozoficznymi podstawami teorii decyzji.

Wstęp wolny. ZAPRASZAMY!!!

 

Ilustracja: René Magritte, La reproduction interdite, 1937  (źródło ilustracji: www.robinurton.com, fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=10866071)

Zarząd

Oddziału Warszawskiego

Polskiego Towarzystwa Filozoficznego

serdecznie zaprasza

23 października 2017 roku

 o godzinie 17:15

 na wykład:

Przeżycie płci, czyli w stronę fenomenologii feministycznej

Wykład wygłosi:

Dr Marzena Adamiak

 (IFiS PAN) 

Spotkanie odbędzie się w sali nr 109

Instytutu Filozofii

Uniwersytetu Warszawskiego

przy Krakowskim Przedmieściu 3

Można powiedzieć, że refleksja feministyczna, która czerpie z fenomenologii, jest dzisiaj coraz chętniej uprawiana. Mamy więc z jednej strony nurt krytyczny, w którym dekonstruuje się teksty fenomenologiczne pod kątem ukrytych fallocentrycznych założeń i próbuje pragmatycznie wykorzystywać elementy zasobów fenomenologii do teorii płci (L. Irigaray, J. Butler), z drugiej strony nurt, w którym rozwija się i przekształca klasyczne tematy fenomenologii, włączając do niej kategorię płci i seksualności, najczęściej w kontekście usytuowanego ucieleśnienia (S. de Beauvoir, I.M Young, L. Fisher, S. Heinämaa, S. Kruks).

Przyczyn tego zainteresowania należy upatrywać głównie w tym, że płeć jest fenomenem, przy którym zagadnienie pierwotnej relacji między myślącym podmiotem a przeżywanym światem nie daje się w prosty sposób wyplątać ze sporu pomiędzy podejściem naturalistycznym a konstruktywistycznym. Fenomenologia jest więc często rozpatrywana jako metoda i zasób pojęciowy pozwalający wyjść poza utrwaloną dualistyczną perspektywę, czy to w przypadku definiowania płci, podmiotowości, procesów kulturowych, czy też formułowania stanowisk poza klasycznymi dla filozofii sporami, takimi jak: esencjalizm/antyesencjalizm, determinizm/konstruktywizm itd.

W swoim wystąpieniu odniosę się przede wszystkim do możliwości, a także trudności, związanych z ową mediacyjną rolą perspektywy fenomenologicznej. Zastanowię się, czy uzasadniona jest formułowana przez niektóre fenomenolożki nadzieja na znalezienie w fenomenologii sposobu na połączenie rozerwanych dychotomii i zbudowanie takiej koncepcji płci, która nie byłaby normatywna i wykluczająca, jak ma to zazwyczaj miejsce w perspektywie dualistycznej.

 

Marzena Adamiak – filozofka; adiunkt w Zespole psychoanalizy i badań nad kategorią gender w filozofii IFiS PAN; członkini zarządu Polskiego Towarzystwa Fenomenologicznego; wykładowczyni na gender studies w IF UMK. Autorka książki O kobiecie, która nawiedza myśl. Kobieta jako figura inności w koncepcji podmiotu Emmanuela Lévinasa (2007). Zajmuje się problematyką podmiotowości, głównie w obrębie teorii feministycznych i fenomenologii.

Wstęp wolny. ZAPRASZAMY!!!

 

Autor rzeźby nieznany, Hermafrodyta Borghese, rzymska kopia z 2 wieku N.E. wykonana na podobieństwo hellenistycznego oryginału z 2 wieku P.N.E., domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=27290107 , fotografia wykonana przez Pierre-Yves Beaudouin